درمان ناباروری با ivf به عنوان جدیدترین روش لقاح مصنوعی باعث می‌شود که در یک محیط آزمایشگاهی تخمک را به وسیله اسپرم بارور کرد. به طور معمول این روش به زوج‌هایی توصیه می‌شود که اسپرم ضعیفی دارند و تعداد تخمک‌های آزاد شده خانم برای باروری کافی نیست. در حالت کلی استفاده از این روش زمانی خانم و آقا در باروری ضعیفی داشته باشند توصیه می‌شود.
چه افرادی کاندید مناسبی برای ivf هستند؟
لقاح آزمایشگاهی (IVF) یکی از روش‌های پیشرفته کمک‌باروری است که برای افرادی که دچار مشکلات باروری هستند توصیه می‌شود. کاندید مناسب این روش به شرح زیر است:
✳️ زوج‌هایی که پس از یک تا دو سال تلاش برای بارداری موفق نشده‌اند و علت مشخصی برای ناباروری آنها پیدا نشده است.
✳️ خانم‌هایی که لوله‌های رحمی مسدود یا آسیب دیده دارند برای آنها لقاح طبیعی دشوار بوده و IVF یک راه‌حل مناسب است.
✳️ اگر تعداد اسپرم کم، تحرک ضعیف یا اشکالات شدید در شکل اسپرم وجود داشته باشد، IVF همراه با تزریق اسپرم داخل تخمک (ICSI) می‌تواند کمک‌کننده باشد.
✳️ اندومتریوز می‌تواند باعث چسبندگی، آسیب به لوله‌های فالوپ یا تخمدان شود که باروری را دشوار می‌کند.
✳️ در صورتی که تخمک‌گذاری نامنظم یا غیرفعال باشد و درمان‌های دیگر مؤثر نبوده باشند IVF روشی درمانی مناسبی است.
✳️ در صورتی که تعداد و کیفیت تخمک‌ها کاهش یافته باشد (به دلیل افزایش سن یا دلایل دیگر)، IVF می‌تواند یک روش مناسب برای افزایش شانس بارداری باشد.
✳️ بیمارانی که به دلیل درمان‌هایی مانند شیمی‌درمانی یا پرتو‌درمانی در معرض کاهش قدرت باروری هستند، می‌توانند قبل از درمان تخمک یا جنین خود را فریز کرده و از روش IVF در آینده استفاده کنند.
اقدامات لازم قبل از ای وی اف
افزایش شانس موفقیت در بارداری با روش ivf نیازمند رعایت یک سری از نکات مهم است که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
- آزمایش‌های هورمونی، سونوگرافی رحم و بررسی کیفیت اسپرم برای تشخیص مشکلات باروری انجام می‌شود. در برخی موارد، تست‌های ژنتیکی و عفونت‌های مقاربتی نیز لازم است.
- ترک سیگار و الکل، کاهش استرس و داشتن وزن مناسب باعث افزایش شانس موفقیت IVF می‌شود. ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی و یوگا به بهبود جریان خون در رحم کمک می‌کنند.
- مصرف میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌های سالم و کاهش کافئین و غذاهای فرآوری‌شده برای تقویت باروری توصیه می‌شود. مکمل‌هایی مانند اسید فولیک و ویتامین D باید تحت نظر پزشک مصرف شوند.
- داروهای تحریک تخمک‌گذاری و مکمل‌هایی مانند کوآنزیم Q10 و امگا ۳ برای بهبود کیفیت تخمک و اسپرم تجویز می‌شود. توجه داشته باشید که مصرف هر دارویی باید با نظر پزشک باشد تا از تداخل دارویی هم ایجاد نشود.
- تزریق واکسن‌هایی مانند سرخجه، هپاتیت B و آنفولانزا قبل از IVF توصیه می‌شود. این واکسن‌ها از انتقال بیماری‌های عفونی به جنین جلوگیری می‌کنند.
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و آلودگی‌های محیطی می‌تواند بر کیفیت تخمک و اسپرم اثر منفی بگذارد. به همین خاطر برای کاهش مواجهه با آلاینده‌ها استفاده از محصولات ارگانیک توضیه می‌شود.
- خواب کافی (۷ تا ۹ ساعت شبانه) به تنظیم هورمون‌های باروری و افزایش انرژی بدن کمک می‌کند. کاهش استرس و دوری از وسایل الکترونیکی قبل از خواب، کیفیت خواب را بهبود می‌بخشد.
مراحل انجام ای وی اف (IVF)
بهترین متخصص زنان در تبریز برای درمان ناباروری با ivf مراحل زیر را انجام می‌دهد تا از این طریق به نتیجه مطلوبی دست یابند:
تحریک تخمدان
مرحله ابتدایی برای درمان با ivf تحریک تخمدان از طریق تزریق هورمون است. به همین دلیل خانم‌ها باید هر ماه به جای تولید یک تخمک چندین تخمک تولید کنند. بعد از آن، آزمایش‌های لازم انجام می‌شود تا مشخص شود که آیا خانم برای بازیابی تخمک آمادگی دارد یا خیر.
پانکچر یا تخمک‌گیری
دومین مرحله برای درمان ناباروری با ivf تخمک‌گیری یا عمل پانکچر است که تقریباً سه روز بعد از تزریق دارو و تحریک تخمک انجام می‌شود. در این روش از یک سوزن مخصوص استفاده می‌کنند و به کمک دستگاه سونوگرافی آن را به تخمدان می‌رسانند. بعد از تخمک‌گیری سلامت تخمک‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهند و در مرحله بعد آنها را در آزمایشگاه نگهداری می‌کنند.
جمع آوری اسپرم
همزمان با مرحله تخمک‌گیری، اسپرم‌های لازم نیز جمع آوری می‌شوند تا در یک شرایط کاملاً استریل به آزمایشگاه منتقل و از بین آنها فعال‌ترین اسپرم‌ها انتخاب شوند.
لقاح آزمایشگاهی
در همان روز که بازیابی تخمک‌ها انجام می‌شود، فرایند لقاح آزمایشگاهی نیز صورت می‌گیرد یعنی در یک شرایط آزمایشگاهی به صورت طبیعی اسپرم و تخمک با یکدیگر ترکیب می‌شوند. در صورتی که لقاح طبیعی رخ نداد، از طریق تزریق اسپرم در داخل سیتوپلاسمی این فرایند را انجام می‌شود.
انجام آزمایش ژنتیک پیش از لانه گزینی
قبل از لانه گزینی آزمایش‌های ژنتیک انجام می‌شود که به طو معمول ۵ تا ۶ روز بعد از لقاح است این آزمایش‌ها نیز شامل بررسی وضعیت کروموزوم‌ها، شرایط ژنتیک و تعیین جنسیت است.
انتقال جنین به رحم
بعد از فراهم شدن شرایط لازم،زوجین برای انتقال جنین به رحم به مرکز مراجعه می‌کنند،پزشک در یک وضعیت کاملاً آرام و بسیار راحت با استفاده از لوله کاتتر از طریق واژن آن را وارد دهانه رحم می‌کند.
انتقال جنین و پشتیبانی از فاز لوتئال
این مرحله جزء ضروری‌ترین مراحل در درمان ناباروری با ivf است که پزشک یک یا چند جنین را با استفاده از لوله کاتتر به داخل رحم منتقل می‌کند. به طور معمول این تکنیک بعد از ۴ تا ۵ روز از بازیابی تخمک انجام می‌شود.
نقش سن و شرایط جسمانی در موفقیت ivf
به طور کلی شرایط جسمانی و سن در درمان ناباروری با ivf موثر هستند. از آنجایی که قدرت باروری بعد از ۳۰ سالگی رو به کاهش می‌رود، احتمال اینکه درمان ناباروری با مشکل مواجه شود بسیار زیاد است. البته باید به این نکته توجه داشت که رعایت توصیه‌های پزشک برای آمادگی قبل از آی وی اف و فراهم کردن شرایط لازم شانس شما را برای باروری افزایش می‌دهد.
تاثیر مشکلات روحی و استرس بر ivf
مشکلات روحی و استرس پیش و پس از آی وی اف بر احتمال باروری تاثیر بسزایی داردبه همین خاطر پزشکان توصیه می‌کنند که پیش از اقدام به درمان حتماً از لحاظ روحی خود را آماده کنید و آرامش کافی داشته باشید.
سوالات متداول درمان ناباروری با IVF
به‌طور کلی اگر در سنین پایین یعنی زیر ۴۰ سال برای درمان ناباروری اقدام کنید نتیجه بهتری را دریافت خواهید کرد.
برای تعیین جنسیت با ivf هنگامی که جنین ۵ روزه شد یک سلول از آن را برای ارزیابی‌های کروموزومی دریافت می‌کنند تا جنسیت او را تعیین کنند.
در نهایت….
درمان ناباروری با ivf یکی از جدیدترین روش‌هایی است که در شرایط آزمایشگاهی انجام می‌شود. کاندیدای مناسب این درمان زوج‌هایی هستند که هر دو از لحاظ باروری ضعیف هستند. در این روش پزشک طی چندین مرحله تخمک را از طریق اسپرم در شرایط آزمایشگاهی بارور و آن را به رحم منتقل می‌کند. برای قرار گرفتن تحت این درمان، حتما باید شرایط لازم را داشته باشید. پس حتماً جهت انجام ارزیابی‌های اولیه به پزشک مراجعه کنید.